Kaszel to objaw, który może mieć różne przyczyny. Ze względu na czas utrzymywania się objawów wyróżnia się kaszel ostry, trwający 1-3 tygodnie, który najczęściej wiąże się z infekcjami górnych dróg oddechowych, zarówno wirusowymi, jak i bakteryjnymi oraz kaszel przewlekły, utrzymujący się powyżej 8 tygodni, który może być wynikiem: astmy, choroby refluksowej przełyku, przewlekłego nieżytu nosa, przewlekłego zapalenia oskrzeli, przewlekłej obturacyjnej choroby płuc (POChP). Kaszel przewlekły występuje również u pacjentów leczonych na nadciśnienie lekami z grupy inhibitorów ACE.
Natomiast jeśli mowa o charakterze kaszlu, wyróżnić możemy m.in. kaszel suchy lub mokry. O ile najważniejszą kwestią będzie znalezienie przyczyny kaszlu i jej leczenie, to sam kaszel, zwłaszcza utrzymujący się dłuższy czas, wiąże się ze znacznym pogorszeniem jakości i komfortu życia. Uporczywy kaszel może bowiem skutkować m.in. zaburzeniami snu, urazami krtani, nudnościami czy bólem w klatce piersiowej.
Jak skutecznie leczyć kaszel suchy?
Mamy do wyboru dwa główne rodzaje leków przeciwkaszlowych:
- działające ośrodkowo (opioidowe i nieopioidowe)
- działające obwodowo
O wyborze odpowiedniego medykamentu decyduje zazwyczaj lekarz po przeprowadzeniu wywiadu medycznego, ocenie charakteru kaszlu oraz czynników ryzyka (w tym m.in. interakcji z innymi przyjmowanymi lekami).
Lewodropropizyna w leczeniu suchego kaszlu o różnej etiologii
Przedstawicielem leków działających obwodowo jest lewodropropizyna, stosowana od lat osiemdziesiątych ubiegłego wieku. Lewodropropizyna działa poprzez hamowanie uwalniania neuropeptydów z włókien nerwów czuciowych C nerwu błędnego. Dzięki temu hamuje skurcz oskrzeli wywołany histaminą, serotoniną i bradykininą. Nie przeciwdziała kaszlowi będącemu skutkiem wpływu acetylocholiny.
Analiza badań porównawczych wykazała, że lewodropropizyna jest nie tylko skutecznym lekiem przeciwkaszlowym u dzieci i dorosłych, ale charakteryzuje się wyższą skutecznością niż działające ośrodkowo leki przeciwkaszlowe.
Warto również wspomnieć, że w przypadku lewodropropizyny mamy do czynienia z bardzo dobrym profilem bezpieczeństwa wyrażającym się w stosunku korzyści do ryzyka. Lewodropropizyna odróżnia się w tym względzie od leków o działaniu ośrodkowym, które zwłaszcza u dzieci mogą powodować poważne zdarzenia niepożądane, takie jak: senność, uzależnienie, utratę świadomości, bezsenność i trudności w oddychaniu.
Lewodropropizynę stosuje się objawowo w celu hamowania suchego kaszlu w przebiegu chorób o różnej etiologii. Najczęściej są to infekcje górnych dróg oddechowych, ale stwierdzono także jej dobre działanie w kaszlu astmatycznym. W toku badań wykazano, że lek ten sprawdza się także w przypadku kaszlu nieproduktywnego u chorych pacjentów z rakiem płuc, zwłóknieniem śródmiąższowym płuc, zapaleniem opłucnej czy gruźlicą.
Lewodropropizyna praktycznie nie wykazuje interakcji z innymi lekami. Należy jednak zachować ostrożność u pacjentów stosujących równolegle leki uspokajające.
Działania uboczne
Działania uboczne leku pojawiają się bardzo rzadko, tj. mniej niż u jednego pacjenta na 10000 leczonych osób. Mogą to być objawy żołądkowo-jelitowe, objawy alergiczne, osłabienie i reakcje nadwrażliwości ogólnej. Szczegółowy opis działań niepożądanych dostępny jest w ulotce dołączonej do leku.
Przeciwwskazania i środki ostrożności
Przeciwwskazaniami do stosowania lewodropropizyny są: nadmierne wydzielanie śluzu w drzewie oskrzelowym i zaburzenia czynności rzęsek nabłonka oskrzelowego. Nie należy również stosować tej substancji w czasie ciąży i okresie karmienia piersią ze względu na brak wystarczających badań.
Lewodropropizynę można stosować u dzieci powyżej 2. roku życia. Z kolei osoby w podeszłym wieku, powyżej 80. roku życia mogą stosować ten lek po obserwacją. Ostrożność zaleca się również u pacjentów z ciężką niewydolnością nerek, ponieważ lek jest głównie wydalany z moczem.
Podsumowanie
Po ponad trzydziestu latach stosowania Lewodropropizyny środowisko medyczne jest zgodne co do oceny leku, jako skutecznego i bezpiecznego dla pacjentów.
Opracowanie: mgr farmacji Marta Koziarska
Bibliografia
- Alessandro Zanasi, Luigi Lanata, Giovanniego Fontane, Federico Saibene, Piotr Dicpinigaitis, Francesco De Blasio „Levodropropizine for treating cough in adult and children: a meta-analysis of published studies”, Multidiscip Respir Med. 2015; 10(1): 19.
- Surinder Birring, Francesco de Blasio, Peter V. Dicpinigaitis, Giovanni Fontana, Luigi Lanata, Clive Page, Federico Saibene, Alessandro Zanasi „Antitussive therapy: A role for levodropropizine”, Pulm Pharmacol Ther 2019 Jun;56:79-85.
- R Bossi, P Banfi, V Filipazzi, C Castelli, P C Braga.: Levodropropizine (LD) activity in allergic asthmatic patients, challenged with ultrasonically nebulized distilled water, metacholine and allergen-induced bronchospasm.
- Gunella G., Zanasi A., Massimo Vanasia C.B.: Efficacy and safety of the use of levodropropizine in patients with chronic interstitial lung diseases. Clin Ter 1991, 136(4): 261–266.
- Luporini G. i wsp.: Efficacy and safety of levodropropizine and dihydrocodeine on nonproductive cough in primary and metastatic lung cancer. Eur Respir J 1998, 12(1): 97–101.
- Homsi J., Walsh D., Nelson K.A.: Important drugs for cough in advanced cancer. Supp Care Cancer 2001, 9(8): 565–574.
